SALISBURY KATEDRALİ

Avon nehri kıyısında oldukça mütevazi bir orta çağ kenti olan Salisbury’nin en göz alıcı anıtı ise şüphesiz 1220 yılında yapımına başlanan ve 1258 yılında bitirilen, 123 metrelik çan kulesi ile döneminde dünyanın üçüncü İngiltere’nin ise en yüksek kulesine sahip olan Salisbury katedralidir. Kutsal Meryem Ana Kilisesi olarak da bilinen Salisbury katedrali bir Anglikan kilisesi olup, erken İngiliz mimarisinin en çarpıcı örneklerindendir.

Katedralin yapımıyla ilgili bilinen efsaneler içinde en ilgi çekici olanı; Eski Sarum Piskoposunun bir katedral yaptırmak istemesi üzerine, yerini belirlemek için bir ok attığı ve attığı okun bugünkü katedral yerinde bir geyiği vurması üzerine katedralin buraya yapıldığı yönündedir.

Katedralin temel taşı 28 Nisan 1220 tarihinde atılmış olup 38 yılda tamamlanmıştır. Katedralin kulesi binanın kendisinden yüz yıl sonra inşa edilmiştir. Yapının benzersizliği, 6 tonluk bir inşaat ağırlığı ile temelinin yalnızca bir metre olması gerçeğinde yatmaktadır. 123 metre yüksekliğindeki kulenin ağırlığı yaklaşık olarak 6500 tondur. Katedralde ise 70.000 ton taş, 3000 ton ahşap, 450 ton kurşun kullanılmıştır. Yapımındaki taşlar Teffont Avias ocağından getirtilmiştir. Ayrıca 80 hektar alana yayılmış olmakla birlikte İngiltere’nin en geniş alana sahip katedralidir. Katedral günümüze kadar ufak da olsa birkaç kez restore edilmiş olup, en büyük restorasyon 1790 yılında mimar James Wyatt tarafından yapılmıştır.

Katedralin içindeki mekan iyi aydınlatılmış. Sütunlar, güneşte parıldayan kristalleşmiş bir kireçtaşı olan Perbek mermerinden yapılmıştır. İç dekorasyonda malzemelerin rengi ve dokusu tamamen farklıdır. Salisbury katedrali galerisi, alışılmadık bir biçimde uzun ve dardır. Katedral içinde ayrıca Adem ile Havva, Nuh, Babil Kulesi, Hz. İbrahim, Hz. İshak, Hz. Yakup ile İncil’den bazı sahneler ve hikayeler tasvir edilmiştir.

Katedralde görülmesi gereken çok önemli bir nokta da 1386 yılından kalma Salisbury katedrali saatidir. Söz konusu saat, 1792 yılında restorasyon işlemleri sırasında yıkılan bir çan kulesinden çıkartılmış ve 1929 yılına kadar katedral içinde kaldırıldığı depoda unutulmuştur. Ancak 1956 yılında saat tamir edilerek işlevselliği sağlanmış olup hala çalışmaktadır. Aslında bildiğimiz saat olarak düşünmeyin, çünkü bildiğimiz anlamda bir akrep ve yelkovanı olmamasına rağmen, kesinlikle görülmeye değerdir. Ayrıca Magna Carta’nın dört orijinal kopyasının en iyi korunanı buradadır ki diğer üç kopya da İngiltere sınırları içindedir.

Katedralin sadece batı cephesinde birbirinden gösterişli 79 adet heykel bulunmaktadır. Katedralin duvarları, heykellerin işgal ettiği yüzden fazla nişle süslüdür. Bunlardan 73 heykel 5 sıra oluşturur, kilise hiyerarşisine göre düzenlenmişlerdir. Tüm cephe oymalar, süslemeler ve sütunlarla zengin bir şekilde dekore edilmiştir. Ortada da büyük vitray bir pencere vardır.

Katedralin doğu tarafında, katedral içindeki alanda Elisabeth Frink’in yaptığı bir Yürüyen Madonna heykeli bulunmaktadır. Heykel 1981 yılında yapılmış ve katedral alanına konulmuştur. Hristiyan inancına göre Madonna, Hz. İsa’nın annesini temsil etmektedir. Yürüyen Madonna heykeli 205 cm yüksekliğindedir, heykel bronzdur ve üzerindeki kıyafet dönemini yansıtmaktadır. Mütevazi görünüyor olup omuzlarındaki yükü taşıdığı izlenimi, omuzlarının hafif kalkmasından ve sıktığı dudaklarından görülmekte ve kararlı bir şekilde yürümektedir.